5-nji aýyň 5-nji güni
Duanwu festiwaly diýlip hem atlandyrylýan “Dragon Boat” festiwaly Hytaý senenamasy boýunça bäşinji aýyň bäşinji güni bellenilýär. Müňlerçe ýyl bäri bu festiwal zong zi (bambuk ýa-da gamyş ýapraklaryny ulanyp piramida emele getirmek üçin örtülen glýutin tüwi) we aagondarha gaýyklary bilen bellendi.
Festiwal ajdarha-gaýyk ýaryşlary bilen, esasanam derýalaryň we kölleriň köp bolan günorta welaýatlarynda meşhurdyr. Bu regatta, özüni derýa gark edip özüni öldürendigi aýdylýan dogruçyl ministr Qu uanuanyň ölümini ýada salýar.
Qu, söweşýän döwletler döwründe (475-221BC) häzirki Hunan we Hubeý welaýatlarynda ýerleşýän Çu ştatynyň ministri bolupdy. Ol döwlete parahatçylyk we abadançylyk getiren paýhasly maslahaty üçin dogruçyl, wepaly we ýokary hormat goýýardy. Şeýle-de bolsa, namyssyz we korrumpirlenen şazada Qu-ny kemsidip, masgara bolup, işinden boşadyldy. Nowurduň indi erbet we korrumpirlenen işgärleriň elindedigine göz ýetiren Qu uly bir daşy alyp, bäşinji aýyň bäşinji gününde Miluo derýasyna bökdi. Golaýda balykçylar ony halas etmek üçin ylgadylar, hatda jesedini hem alyp bilmediler. Ondan soň döwlet ýüz öwürdi we ahyrynda Çin döwleti tarapyndan basylyp alyndy.
Quiň ölümine gynanýan Çu halky, her ýyl bäşinji aýyň bäşinji gününde arwahyny iýmitlendirmek üçin tüwi derýa taşlady. Emma bir ýyl Qu ruhy peýda bolup, ýas tutýanlara derýadaky ullakan süýrenijileriň tüwi ogurlandygyny aýtdy. Soňra ruh tüwi ýüpek bilen örtüp, derýa taşlamazdan ozal bäş dürli reňkli sapak bilen daňmagy maslahat berdi.
Duanwu festiwalynda, Qu-a tüwi sadakalaryny alamatlandyrmak üçin zong zi atly glýutin tüwi pudagy iýilýär. Köplenç glýutin tüwi üçin noýba, lotos tohumy, kashtan, doňuz ýagy we duzly ördek ýumurtgasynyň altyn sarysy ýaly maddalar goşulýar. Soňra çukur bambuk ýapraklary bilen örtülýär, bir hili rafiýa bilen baglanýar we birnäçe sagat duzly suwda gaýnadylýar.
Aagondarha-gaýyk ýaryşlary Qu-iň jesedini halas etmek we dikeltmek boýunça köp synanyşyklary alamatlandyrýar. Adaty aagondarha gaýygynyň uzynlygy 50-100 fut aralygyndadyr, şöhlesi takmynan 5,5 fut bolup, gapdalynda iki sany pälwan ýerleşýär.
Bowaýyň üstünde agaç aagondarha kellesi, yzky böleginde aagondarha guýrugy dakylýar. Sütüne göterilen banner hem yzky tarapa berkidilýär we korpus altyna gyzyl, ýaşyl we gök tereziler bilen bezelýär. Gäminiň ortasynda deprekçiler, gong urýanlar we simbal oýnaýjylar, pälwanlara ädim ätmek üçin oturýan örtükli ybadathana ýerleşýär. Şeýle hem, ýangyn söndürijileri ýola goýmak, tüwi suwa taşlamak we Qu gözleýän ýaly edip ýaýda duran erkekler bar. Thehli sesler we tomaşaçylar gatnaşyjylar we tomaşaçylar üçin alada we tolgunma atmosferasyny döredýär. Raryşlar dürli klanlaryň, obalaryň we guramalaryň arasynda geçirilýär we ýeňijilere medallar, bannerler, küýzeler çakyr we baýramçylyk naharlary gowşurylýar.
Iş wagty: Iýun-06-2022